PRACA
ZNALEZIENIE PRACY
Dostęp do rynku pracy jest regulowany przez prawo i zależy od statusu pobytowego. Aby znaleźć pracę, warto zrobić to wielowymiarowo:
• szukać ogłoszeń o pracę w internecie;
• skorzystać z platformy centralnej
• aplikować do firm z własnej inicjatywy;
• skontaktować się z agencjami pośrednictwa pracy;
• popytać osoby z najbliższego otoczenia;
• odpowiadać na oferty pracy w gazetach;
• zarejestrować się w regionalnym Centrum Pośrednictwa Pracy (RAV).
JAK UBIEGAĆ SIĘ O PRACĘ W SZWAJCARII?
W Szwajcarii aplikacja o pracę powinna zawierać życiorys i list motywacyjny. W procesie rekrutacyjnym ważne są również świadectwa pracy i rekomendacje, certyfikaty i dyplomy, które złącza się do dokumentacji. Aplikacje często należy składać online.
W internecie można znaleźć przydatne wskazówki na temat sporządzania dokumentów aplikacyjnych.
UZNAWANIE DYPLOMÓW ZAGRANICZNYCH
W Szwajcarii uznawane są różne zagraniczne dyplomy i certyfikaty. W zależności od posiadanego wykształcenia, można skontaktować się z następującymi organizacjami:
WYNAGRODZENIE I SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE
W Szwajcarii zarobki są stosunkowo wysokie, ale koszty życia również. Nie ma płacy minimalnej, która obejmowałaby wszystkie sektory pracy. W niektórych branżach obowiązują jednak płace minimalne regulowane zbiorowymi układami pracy. Z wynagrodzenia potrącane są obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne i dla pozostałego przy życiu członka rodziny (AHV), ubezpieczenie na wypadek niepełnosprawności (IV), ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (ALV) i ubezpieczenie wypadkowe (UV). W kantonie Schaffhausen pracownicy i pracodawcy odprowadzają ponadto składki na kantonalny fundusz socjalny. Od dochodów rocznych w wysokości około 20 000 CHF odliczane są dodatkowe składki na pracowniczy program emerytalny (tzw. 2. filar) jako uzupełnienie ubezpieczenia emerytalnego. Łącznie na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne przypada około 15-20% dochodu.
UTRATA PRACY
Każdy, kto mieszka w Szwajcarii i traci pracę jako pracownik, ma prawo – pod warunkiem spełnienia niezbędnych wymogów – do świadczeń z tytułu ubezpieczenia, wypłacanych na zasadzie tak zwanych diet dziennych. Główne warunki wypłaty diet dziennych to ważne pozwolenie na pobyt i co najmniej 12 miesięcy pracy zarobkowej w ciągu dwóch lat poprzedzających zarejestrowanie. Jeżeli nie uda się znaleźć nowego zatrudnienia od razu po zakończeniu stosunku pracy, należy niezwłocznie – najlepiej jeszcze w okresie wypowiedzenia – zarejestrować się w Regionalnym Centrum Pośrednictwa Pracy (RAV). Tam udzielone zostaną informacje na temat kolejnych kroków, które należy podjąć.
WARUNKI PRACY
Szwajcaria jest znana z dobrych warunków pracy. Są one jednak regulowane w różny sposób, w zależności od zawodu i branży. Należy odpowiednio wcześniej dowiedzieć się o obowiązujących warunkach pracy. Umowa o pracę określa rodzaj wykonywanej pracy, godziny pracy, okres próbny, okres wypowiedzenia, urlopy, wynagrodzenie, odpowiedzialność zawodową i fundusz emerytalno-rentowy. W niektórych branżach istnieją układy zbiorowe pracy (GAV). Układ zbiorowy pracy jest pisemnym porozumieniem między poszczególnymi lub wieloma pracodawcami lub ich organizacjami zawodowymi a związkami zawodowymi. Zawiera postanowienia dotyczące stosunku między pracodawcami a pracownikami, a także postanowienia skierowane do stron układu zbiorowego pracy.
OCHRONA PRZED ZWOLNIENIEM
Prawo chroni pracowników przed zwolnieniem z pracy w przypadku choroby, wypadku, ciąży lub macierzyństwa. Rozwiązanie umowy w tym okresie jest zasadniczo nieważne. W przypadku bezprawnego zwolnienia z innych powodów, pracownik nie musi jednak zostać ponownie przyjęty do firmy – można tylko dochodzić odszkodowania w sądzie.
Sekretariat Pracy (Arbeitersekretariat) Schaffhausen:
porady prawne, pierwsza porada jest bezpłatna.
PRACA NIELEGALNA
Za pracę zarobkową uważa się również prace dorywcze w zakresie sprzątania, opieki nad dziećmi, prac domowych i ogrodniczych. Każda osoba świadcząca pracę musi posiadać pozwolenie zgodne z przepisami mającymi zastosowanie do cudzoziemców i musi być zarejestrowana w systemie ubezpieczeń społecznych (lub zarejestrować się samodzielnie), w przeciwnym razie pracuje nielegalnie (na czarno). Osoba pracująca na czarno nie jest ubezpieczona na wypadek inwalidztwa, od następstw nieszczęśliwych wypadków lub na wypadek bezrobocia. Konsekwencje tego mogą być dramatyczne. Dlatego w interesie pracownika jest legalne zarejestrowanie się.