İŞ BULMAK

İş piyasasına erişim yasalarla düzenlenmiş olup ikamet statüsüne bağlıdır. İş bulmak için farklı arama yöntemlerinin karma olarak kullanılması tavsiye edilir:

• internette iş ilanları aramak;

• merkezi platformdan yararlanmak;

• işletmelere spontane iş başvurusu göndermek;

• iş bulma kurumlarıyla temasa geçmek;

• çevredeki insanlarla konuşmak;

• gazetelerdeki iş ilanlarına başvuruda bulunmak;

• bölgesel iş ve işçi bulma kurumuna (RAV) kaydolmak.

İSVİÇRE’DE NASIL İŞ BAŞVURUSU YAPARIM?

İsviçre’de bir iş başvurusu yapmak için yazılı bir özgeçmiş ve bir motivasyon mektubu sunulur. İş başvurusu için ayrıca dosyaya eklenecek olan bonservisler ve çalışma belgeleri, eğitim sertifikaları ve diplomalar da önemlidir. Başvurular sıklıkla internet üzerinden yapılmalıdır.

İş başvurusu dosyasının hazırlanması için faydalı önerileri internette bulabilirsiniz.

YABANCI ÜLKELERDE EDİNİLMİ Ş DİPLOMALARIN TANINMASI

İsviçre‘de farklı yabancı diploma ve meslek eğitimlerinin
tanınması mümkündür. Elde ettiğiniz diploma türüne
göre aşağıdaki kurumlara başvurmalısınız

ÜCRET VE SOSYAL KESİNTİLER

İsviçre’de brüt ücretler göreli olarak yüksektir, ancak geçim için de aynısı geçerlidir. Bütün iş sektörleri için geçerli bir asgari ücret yoktur. Ancak bazı sektörlerde toplu iş sözleşmeleri ile saptanmış asgari ücretler vardır. Ücretten yaşlılık ve dul sigortası (AHV), malullük sigortası (IV), işsizlik sigortası (ALV) ve kaza sigortası (UV) için zorunlu primler kesilir. Schaffhausen Kantonunda çalışanlar ve işverenler ayrıca kantonun sosyal fonuna prim öderler. Yıllık gelirleri yaklaşık 20.000 CHF’den fazla olanlar AHV sigortasına ek olarak ayrıca emeklilik sandığında (2. sütun da denir) prim yatırır. Toplam olarak zorunlu sosyal sigorta kesintileri gelirin yaklaşık %15-20’sine denk gelir.

İŞSİZLİK

İsviçre’de yaşayıp işçi statüsünde çalışan ve işini kaybedenlerin –gerekli şartların haiz olması şartıyla– günlük para denen sigorta ödeneklerini almaya hakkı doğar. Günlük işsizlik parasının alınabilmesi için ilgili çalışanın geçerli bir çalışma iznine sahip olması ve işsizliğin bildirilmesinden önceki iki yıl içerisinde en az on iki ay boyunca çalışmış olması gerekir. İş münasebetinizin sona erdirilmesinden sonra hemen yeniden iş bulamazsanız, derhal –en iyisi fesih müddetiniz bitmeden– Bölgesel İş ve İşçi Bulma Kurumuna (RAV) başvurmalısınız. Orada size bundan sonra almanız gereken adımlarla ilgili bilgiler verilecektir.

ÇALIŞMA KOŞUL LARI

sviçre olumlu çalışma koşulları için tanınır. Ancak bunlar meslek ve branşa bağlı olarak farklı düzenlemelere tabidir. Geçerli çalışma koşulları hakkında zamanında bilgi edininiz. İş sözleşmesinde, yerine getirilmesi gereken işin türü, çalışma saatleri, deneme süresi, fesih müddeti, izin süreleri, ücret, mesleki kaza sigortası ve emeklilik sandığı ödemeleri gibi hususlar düzenlenir. Bazı branşlarda toplu iş sözleşmeleri (GAV) söz konusudur. Bir toplu iş sözleşmesi, bir veya birden fazla işverenin meslek kuruluşları ve sendikalarla imzaladığı yazılı bir anlaşmadır. Bu anlaşmada işveren-çalışan ilişkisi ile ilgili düzenlemeler ve sözleşme taraflarının uyması gereken hükümler yer alır.

İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESİH ENGELLERİ

Kanun, istihdam edilen kişilerin hastalık, kaza, gebelik veya annelik hallerinde işten çıkarılmalarından korur. Bu dönemlerde verilen fesihler genellikle geçersiz olur. Başka nedenlerden dolayı haksızca verilen fesihler söz konusu olduğu takdirde, istihdam edilen kişinin yeniden şirkete alınması zorunda değildir; sadece mahkeme yoluyla tazminat talebinde bulunulabilir.

KAÇAK ÇALIŞMA

Temizlik, çocuk bakımı, ev ya da bahçe bakımı gibi ara sıra yerine getirilen işler için para alanlar dahi, kazanç sağlayan bir işte çalışan olarak kabul edilirler. İlgili kişinin, yabancılar yasasına uygun bir izne sahip ve sosyal sigortalarına kayıtlı olması gerekir (veya kendini kaydetmelidir), aksi takdirde yasadışı çalışması ya da kaçak çalışması söz konusu olacaktır. Kaçak çalışan bir kişi, malullük, kaza veya işsizlik durumlarında sigortalı olmaz. Bunun sonuçları vahim olabilir. Bu nedenle kayıtlı olmak, çalışanların menfaati içindir.